Okrutna Daji

Daji (妲己) była ulubioną konkubiną ostatniego króla dynastii Shang, Zhou. Pochodziła ze szlacheckiej rodziny Su (苏) – dlatego również nazywana Su Daji − z terytorium Yousu (有苏), które zostało podbite w 1047 r. p.n.e. przez wojska króla Zhou.
Zauroczony pięknością na swoim dworze, chcąc dotrzymać towarzystwa nowej konkubinie, król Zhou zaczął zaniedbywać obowiązki państwowe. Używał wszelkich środków, aby przypodobać się oraz ją zadowolić. Daji lubiła zwierzęta, więc wybudował dla niej ogród zoologiczny Xanadu, w którym trzymano rzadkie ptaki i mniejsze zwierzęta.

Dzisiaj nie jest łatwo, tak do końca, stwierdzić gdzie znajdowały się te ziemie. Jednak chyba należy się skłonić, że na terenie obecnej Mongolii Wewnętrznej (Nèi Měnggǔ Zìzhìqū)), stając się w przyszłości letnią stolicą dynastii Yuan, położoną 275 km od późniejszej stolicy tej dynastii − Dadu (大都). Nazwa Xanadu (magiczna kraina ze snu) utrwaliła się w kulturze zachodniej jako metafora zbytku i bogactwa za sprawą poematu Samulea Coleridge „Kubilay Chan”, często wykorzystywanego w sztuce i literaturze. Stanowisko archeologiczne w Xanadu zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, co stwarza sytuację jednoznaczną, jeśli chodzi o prawdziwość miejsca, jednak nie jego wcześniejszych czasów zagospodarowania. Czy to są te same ziemie z czasów dynastii Shang oraz mongolskiej dynastii Yuan – być może w przeszłości się dowiemy; czy może tylko alegoria nawiązująca do innych terenów rekreacyjnych? Archeologia jest wspaniałą gałęzią wiedzy, gdyż trudno przewidzieć, kiedy możemy coś cennego odkryć, a więc liczmy na to, że w przyszłości się to wyjaśni.

Zgodnie z upodobaniem Daji król zatrudniał odpowiednich artystów, aby komponowali lubieżną muzykę i tworzyli choreografię sprośnych tańców. W czasie hucznych imprez gromadzono około 3000 osób w Pałacu Zhaoge, gdzie odbywały się imprezy „Alkoholowy staw z mięsnym lasem” (酒池肉林, jiuchi roulin), w trakcie których zabawiano się nago podczas gry „w kotka i myszkę”. Gdy jedna z nałożnic królewskich, córka lorda Jiu, poskarżyła się na takie traktowanie; jej ojciec za karę został zabity, a jego ciało rozczłonkowane i podane uroczyście wasalom królewskim.

Największą radością dla Daji było słyszeć krzyki torturowanych ludzi − jej udział w cięciu kości i wyjęciu serca został opisany w poprzedniej notce.

Jednak najbardziej Daji jest znana z wynalezienia metody tortur Paolao ((炮烙). Wypełniony palącym się węglem, brązowy cylinder o wysokości 20 m i obwodzie 8 m, z trzema poziomami wydobywających się płomieni − smarowano olejem i stawiano na stosie palącego się węgla drzewnego. Skazańcom, rozebranym do naga, kazano wdrapywać się na górę powoli ogrzewających się ścian. Gdy słup stawał się gorący, więźniowie musieli zmieniać dotykające stopy, którymi utrzymywali poziom, aby uniknąć opadnięcia i spalenia. Wyglądało to jak makabryczny taniec wokół rury, gdzie więźniowie krzyczeli z bólu i strachu oraz utraty siły; ostatecznie ześlizgując się na palący się węgiel. Zhou i Daji makabrycznymi, tanecznymi ruchami torturowanych jeńców pobudzali się erotycznie. Ofiarami tych tortur była ludność cywilna, jak i wysocy rangą urzędnicy. Jednym z nieszczęśników stał się główny doradca króla Zhou, Mei Bo (:梅伯). Cylinder Paolao mógł być łatwo przemieszczany, gdyż z obu stron miał po dwa kółka. Ze względu na skąpość informacji historycznych, trudno dociec kiedy tę karę zlikwidowano. Na pewno nie figurowała w kodeksie karnym dynastii Tang (618 – 907 r. n.e.), a być może nie była wykonywana już za dynastii Sui (589 – 619 r. n.e.), gdyż właśnie wtedy uporządkowano prawodawstwo, likwidując większość tortur starożytnych. Dla porównania − w Europie jeszcze w XVII wieku palono na stosie, przeciągano pod kilem i łamano na kole.

Ji Chang, czczony jako Król Wen Zhou (周文王) i uważany za założyciela dynastii Zhou, był przez siedem lat więziony przez króla Zhou dynastii Shang. Gdy jego najstarszy syn, Bo Yi Kao (伯邑考), przybył na dwór królewski prosić o uwolnienie ojca; w przystojnym, uzdolnionym artystycznie i muzycznie zakochała się Daji. Aby móc przebywać w towarzystwie obiektu swoich uczuć poprosiła króla o wyrażenie zgody na naukę gry na guqin (starożytny instrument pierwotnie nazywany qin (琴), a następnie qixiaqin (七弦琴) – siedmiostrunowe qin). Daji próbując uwieść Bo Yi Kao została przez niego odrzucona, wyśmiana i upokorzona. Poniżona konkubina z zemsty doniosła królowi, że zostali przez młodziana obrażeni próbą uwiedzenia i molestowania jej oraz niewybredną muzyką urażającą godność królewską. Bo Yi Kao został skazany na torturę zwaną ling chi (凌迟) tj. powolne krojenie – najcięższą karę w dziejach Chin. Czy zostało ono wtedy wprowadzone, czy już było wykonywane wcześniej trudno dociec. Ji Chang udał, że nic nie wie o haniebnym postępku króla Zhou i Daji, dzięki czemu z czasem został zwolniony z niewoli, a po powrocie do domu zaczął planować zemstę za śmierć syna, rozbudowując swoje siły militarne.

Jako forma tortury i egzekucji, kara ling chi była wykonywana jedynie za najcięższe przewinienia jak: zdrada, masowe morderstwo czy ojcobójstwo. Polegała na metodycznym usuwaniu części ciała przez długi okres, co ostatecznie prowadziło do śmierci. Najczęściej jednak przy trzecim ruchu kata nieszczęśnik otrzymywał pchnięcie w serce. Resztka obrządku następowała na zwłokach. W bardzo rzadkich i wyjątkowych przypadkach, wyrok ling chi mógł być wykonywany powoli nawet do trzech dni. Z reguły wyrok taki był wykonywany tylko i wyłącznie po pisemnej aprobacie cesarza, który najczęściej zamieniał na inny sposób uśmiercenia. Jednak w czasach panowania mandżurskiej dynastii Qing, podczas rebelii skierowanych przeciw najeźdźcom, uprawnienia do wydawania takiej kary mieli również naczelnicy prowincji, a nawet okręgu. Karę tę zlikwidowano dopiero w 1905 roku.

Konkubina Daji została stracona na rozkaz króla Wu Zhou, młodszego brata Bo Yi Kao, po upadku dynastii Shang.